عبارت آشپزخانه کثیف هر کسی را به فکر فرو میبرد و انسان را به یاد حجم زیاد ظرف در سینک ظرفشویی، لکههای روی صفحه کابینت و کفپوشهای کثیف میاندازد. مقصود حقیقی این عبارت، تکنیک طراحی داخلی به روشی متفاوت و هوشمندانه است که فرایند آشپزی و تمیزکاری را تسهیل میکند. آشپزخانههای مخفی یا کثیف در انواع مختلفی طراحی شده و با توجه به مزایایی که دارند، نظر افراد زیادی را به خود جلب کردهاند. در این مطلب از مجله مانیک به بررسی آشپزخانههای کثیف، ویژگیها و انواع آنها میپردازیم.
آشپزخانه کثیف چیست؟
در دنیای طراحی داخلی فعلی، آشپزخانههای اپن بسیار محبوب هستند؛ زیرا باعث بزرگتر دیده شدن فضای منزل شده و محیطی را برای معاشرت با مهمانان و دوستان فراهم میکنند. مشکل اصلی آشپزخانههای اپن، نیاز دائمی به تمیزکاری و پوشاندن نامرتبی هنگام پخت و پز است؛ در چنین شرایطی مطبخ به کمک افراد میشتابد. حال باید بررسی کنیم که مطبخ یا آشپزخانه کثیف چیست؟
مطبخ آشپزخانه، فضای جداگانهای است که مخصوص پخت و پز، آمادهسازی غذا برا مهمانان و قرار دادن ظروف است. معمولا برخی از لوازم آشپزخانه مثل یخچال، ظرفشویی، گاز، فر و ماکروویو نیز در این فضا نگهداری میشود. همچنین میتوان با توجه به متراژ و فضا، محلی را به عنوان انباری مواد غذایی در نظر گرفت. در واقع با طراحی مطبخ، یکی از آشپزخانهها برای وقت گذراندن با خانواده و دیگری برای پختن غذا استفاده میشود.
تاریخچه مطبخ
مطبخ از گذشته بخش مهمی از خانهها محسوب میشد و حضور آشپزخانه کثیف در معماری قدیمی اکثر کشورها به چشم میخورد. میتوان در خانههای قدیمی کشورمان نیز یک مدل آشپزخانه کثیف ایرانی را مشاهده کرد. نقشه خانههای قدیمی به گونهای بوده که مطبخ کاملا جدا از اتاقهای دیگر واقع شده و ارتباطی با فضاهای دیگر خانه ندارد. به تازگی در معماریهای جدید، از همان آشپزخانه مطبخ دار ایرانی ایده میگیرند و فضایی جداگانه از آشپزخانه اصلی، برای پخت و پز در نظر گرفته میشود.
طراحی پلان آشپزخانه کثیف
حال که متوجه شدیم تفاوت بین آشپزخانه تمیز و کثیف چیست، باید به بررسی شرایط طراحی آشپزخانه مطبخ دار بپردازیم. در نظر گرفتن دو نکته اساسی در پلان آشپزخانه کثیف ضروری است:
دور کردن تمام لوازم غیر ضروری از آشپزخانه اصلی
هدف اصلی طراحی مطبخ، دور نگه داشتن وسایل غیر ضروری از آشپزخانه اصلی و تمیز نگه داشتن آن است. بنابراین باید با توجه به نیاز افراد، تمام وسایل و لوازمات غیر ضروری، از آشپزخانه تمیز به مطبخ منتقل شوند. برای مثال میتوان ظروف مخصوص مهمانی در کابینتهای مطبخ یا گازهای مخصوص پخت و پز اساسی را در این فضا نگهداری کرد.
کاربردی بودن مطبخ
مطبخ نباید صرفا به فضایی برای نگهداری و انبار وسایل تبدیل شود؛ بلکه باید کاربرد تمام لوازم نسبت به پلان آشپزخانه مطبخ دار بررسی شود. آشپزخانههای کثیف در هر ابعادی که هستند باید فضایی برای پخت و پز داشته باشند و سایر موارد بسته به نیاز افراد مشخص میشود. طراح باید سعی کند از تمام فضا در نقشه آشپزخانه مطبخ دار، به گونهای مفید استفاده کند تا در هیچ گوشهای فضا هدر نرود. برای پر کردن فضاهای خالی میتوان از باکسهای کابینت، کابینت کرکرهای یا موارد دیگر استفاده کرد.
ابعاد استاندارد آشپزخانههای کثیف
قاعده مشخصی برای ابعاد آشپزخانه کثیف وجود ندارد و میتوان متراژ را با توجه به مساحت کلی خانه مشخص کرد. مشخصا هر چه متراژ مطبخ کمتر باشد، فضای کمتری برای قرار دادن وسایل وجود دارد. به طور کلی متراژ آشپزخانه کثیف را از 6 متر به بالا در نظر میگیرند. این ابعاد وابسته به نیاز افراد بوده و حتی تا 20 متر هم امکان در نظر گرفتن فضا برای مطبخ وجود دارد.
مزایای آشپزخانه مطبخ دار چیست؟
بکارگیری اشپزخانه کثیف در طراحی منزل دارای مزایای غیر قابل انکاری است. بررسی این مزایا باعث میشود تمام شک و شبههها در مورد انتخاب یک آشپزخانه دارای مطبخ، برطرف بشود. مهمترین مزایای داشتن یک آشپزخانه مطبخ دار شامل حفظ ایمنی آشپزخانه اصلی، مدیریت و نگهداری آسان، آشپزی بدون استرس، ایجاد نمای مدرن و حفظ رایحه مطبوع خانه میشود.
حفظ ایمنی و ظاهر آشپزخانه اصلی
انواع مدل آشپزخانه مطبخ دار به حفظ ایمنی و زیبایی آشپزخانه اصلی کمک میکند. مطبخها تمام بار پخت و پز، نامرتبی، لکههای غذا و آسیبهای مختلف را به دوش میکشند تا فضای آشپزخانه اصلی خوب به نظر برسد. به این ترتیب محیط خانه دائما مرتب و آماده پذیرایی از مهمان است.
مدیریت آسان آشپزخانه مطبخدار
آشپرخانههای مخفی برای افزایش راحتی و آسودگی افراد طراحی میشوند و معمولا متراژ کوچکتری نسبت به آشپزخانه اصلی دارند. به واسطه این ابعاد کوچک، جمع کردن و تمیزکاری این آشپزخانهها کار راحتتری است و در مدت زمان کمتری اتفاق میافتد.
آشپزی کردن بدون استرس به کمک آشپزخانه مخفی
پختن سادهترین غذاها هم حجمی از ظرف را به جا میگذارد و باعث بهم ریختگی آشپزخانه میشود. با داشتن آشپزخانه مطبخدار میتوان بدون نگرانی برای تمیزکاری بعد از پخت و پز، آشپزی کرد. این مسئله یکی از مهمترین فواید آشپزخانه کثیف محسوب میشود.
مدرن شدن نمای خانه با وجود مطبخ
در حال حاضر طراحی یک آشپزخانه مطبخ دار جدید، از ترندهای طراحی داخلی منزل محسوب شده و داشتن این فضا به مدرنتر شدن دکوراسیون کمک میکند. بنابراین داشتن یک مطبخ نه تنها باعث آسودگی افراد شده، بلکه تاثیر مفیدی در طراحی دکوراسیون منزل دارد.
عدم وجود بوی دود و غذا به کمک آشپزخانه کثیف
بعضی از غذاها در حین پخته شدن بوی قوی و آزاردهندهای دارند و بوی مطبوع فضای منزل را از بین میبرند. این شرایط باعث ایجاد ناراحتی در برخی افراد شده و در مهمانیها ظاهر خوبی ندارد. برای جلوگیری از این اتفاق میتوان با تعبیه هواکش قوی یا پنجرههای بزرگ در مطبخ، تا حد ممکن فضا را برای حضور مهمانان آماده کرد. البته آشپزخانههای کثیفی که بیرون از محیط خانه ساخته میشوند، به کلی این مسئله را حل میکنند.
کاربرد آشپزخانههای کثیف چیست؟
ایدهآلترین روش طراحی آشپزخانههای کثیف، طراحی فضا بر طبق نیاز افراد است؛ در واقع کاربرد آن باید با توجه به شرایط افراد صورت بگیرد. مهمترین کاربرد آشپزخانههای کثیف شامل موارد زیر میشود:
پخت غذا در آشپزخانههای کثیف
آشپزی اصلیترین دلیل بهم ریختن نظم آشپزخانه و ایجاد فضایی نامرتب است. فرایند پختن هر غذا یا خرد کردن مواد غذایی باعث کثیف شدن ظرفها یا ایجاد لکه بر روی سطوح مختلف میشود. داشتن فضای جداگانه مخصوص آشپزی، نگرانی افراد در مورد مرتب بودن ظاهر آشپزخانه را برطرف میکند. ایجاد چنین فضایی خصوصا در مهمانیها بسیار مفید بوده و نظم آشپزخانه اصلی را به طور کامل حفظ میکند.
نگهداری مواد غذایی در مطبخ
اگر فضای مطبخ به اندازه کافی بزرگ باشد، میتوان قفسههایی را برای نگهداری حبوبات، سبزیجات خشکشده، ظروف ترشی و سایر موارد تعبیه کرد. به کمک این ایده، میتوان از فضای کابینتهای آشپزخانه اصلی برای نگهداری لوازم ضروری استفاده کرد. در مواردی که هر دو آشپزخانه به اندازه کافی بزرگ هستند، میتوان مواد غذایی را در دو قسمت دستهبندی کرد و هر بخش را در یکی از آشپزخانهها نگهداری کرد.
قرار دادن ظرفهای کثیف در مطبخ
یکی از منظرههای غیر دلنشین در پایان هر مهمانی، دیدن حجم بزرگی از ظرفهای کثیف است که احساس خوبی را منتقل نمیکند. با قرار دادن یک سینک و یا یک ماشین ظرفشویی در مطبخ، میتوان از ایجاد چنین صحنهای جلوگیری کرد. به کمک یک آشپزخانه مخفی، ظروف کثیف از دید مهمانان پنهان شده و بعد از پایان مهمانی میتوان به آنها رسیدگی کرد.
انواع آشپزخانههای کثیف
طراحی آشپزخانه کثیف به نوع خانه و شرایط موجود بستگی دارد. مطبخ لزوما نباید در کنار آشپزخانه اصلی تعبیه شود؛ بلکه میتوان در فضاهایی مثل حیاط و تراس نیز از یک آشپزخانه کثیف کوچک استفاده کرد.
ساخت آشپزخانه مطبخدار
ساخت مطبخ در کنار آشپزخانه اصلی ایده بسیار هوشمندانه و محبوبی است. در چنین شرایطی ارتباط میان آشپزخانه اصلی و کثیف کار سختی نبوده و به راحتی میتوان هر دو را مدیریت کرد. به کمک روشهای متعددی مثل نصب در، پارتیشن یا دیوار کاذب میتوان آشپزخانه مخفی را از فضای اصلی جدا کرد. درب آشپزخانه کثیف باید به گونهای باشد که رفت و آمد را سخت نکند.
این مدل طراحی مطبخ، مناسب آپارتمانها و خانههای ویلایی بوده و متراژ آن با توجه به مساحت خانه مشخص میشود. مهمترین نکته در طراحی آشپزخانه مطبخدار، استفاده از تهویه مناسب است. یکی از بهترین روشها برای طراحی مطبخ در آشپزخانه مدرن، ساخت فضای مطبخ چسبیده به آشپزخانه اصلی و در پشت آن است.
طراحی مطبخ در حیاط
طراحی مطبخ در فضای باز ایدهای خلاقانه بوده و میتوان از متریال و طرحهای مختلف برای ساخت این فضا استفاده کرد. این طراحی متناسب خانههای ویلایی است که حیاط اختصاصی دارند؛ البته میتوان در آپارتمانهایی با جمعیت کم نیز به شکل اشتراکی از همچین فضایی استفاده کرد. نکته مهم جهت ساخت در فضای بیرون از خانه، انتخاب متریال با توجه به نوع آب و هوا است. برای مثال میتوان از سایهبانهای مختلف جهت حفاظت از لوازم در برابر نور خورشید یا باران استفاده کرد.
آشپزخانه مخفی در فضای اطراف خانه
طراحی آشپزخانه مخفی در اطراف خانه دسترسی به مطبخ را آسانتر و جابجایی وسایل را تسهیل میکند. فضاهای مناسب برای تعبیه آشپزخانه مخفی شامل تراس، بالکن و ایوان میشوند. در ادامه به بررسی هر کدام میپردازیم.
طراحی آشپزخانه مخفی در تراس
تراس به فضای بدون سقف و متصل به بنا اطلاق میشود که در خانههای آپارتمانی و ویلایی دیده میشود. طراحی آشپزخانه کثیف در تراس محبوبیت زیادی دارد؛ زیرا این فضا در بیرون محیط خانه قرار میگیرد و در عین حال دسترسی مطبخ و آشپزخانه اصلی سخت نیست.
آشپزخانه مخفی در بالکن
بالکن فضایی مسقف و متصل به بنا بوده که معمولا در طبقات بالایی آپارتمانها اجرا میشود. طراحی آشپزخانه کثیف در بالکن، خصوصا بالکنهایی که از سمت آشپزخانه راه دارند، بسیار هوشمندانه است. در صورتی که امکان طراحی آشپزخانه کثیف در بالکن کوچک وجود ندارد، میتوان تنها به یک گاز و یک کابینت کوچک بسنده کرد.
ساخت آشپزخانه در ایوان
ایوانها دارای سقف و کاملا متصل به بنا هستند. طراحی آشپزخانههای کثیف در ایوان باید کاملا حساب شده و متناسب با دکوراسیون خانه باشد. میتوان با استفاده از یک دیوار کاذب یا پارتیشن، فضای ایوان را به دو قسمت تقسیم کرد و یک قسمت را تنها به ساخت مطبخ اختصاص داد.
لوازم مورد نیاز در آشپزخانههای کثیف
بعد از طراحی فضای آشپزخانه کثیف نوبت خرید وسایل آشپزخانه است که به یک برنامهریزی دقیق نیاز دارد. خریداری لوازم مورد نیاز برای آشپزخانه مخفی باید با توجه به شرایط آشپزخانه و نیازهای افراد تعیین شود. معمولا در مطبخهایی که بیرون از خانه قرار دارند، باربیکیو و موارد اینچنینی دیده میشوند. در ادامه به بررسی موارد ضروری در یک مطبخ مدرن میپردازیم.
طراحی قفسه و کابینت برای آشپزخانههای کثیف
این فضا بهترین شرایط را برای نگهداری و انبار وسایل دارد. با استفاده از باکس کابینت و شلفهای گوناگون میتوان فضایی را برای حفظ نظم در آشپزخانه مخفی به وجود آورد. فارغ از مواد غذایی و ظروف، باید فضایی را برای قابلمهها و تابههای مختلف در نظر گرفت؛ زیرا مطبخ محل اصلی پخت غذا محسوب میشود. در انتخاب کابینت برای مطبخ نیازی به خریداری متریال گران قیمت نیست و میتوان با خرید یک کابینت معمولی، فضای آن را به خوبی طراحی کرد.
قرار دادن فر در آشپزخانه مخفی
در صورتی که آشپزخانه مخفی دارای متراژ بالایی است، میتوان فر را در این فضا تعبیه کرد. با قرار دادن فر در آشپزخانه مخفی، دسترسی به آن در هنگام آشپزی راحتتر است. همچنین فر گرما و دود تولید میکند که باعث آسیب زدن به فضای آشپزخانه اصلی میشود.
ضرورت حضور سینک در آشپزخانه مخفی
فرقی نمیکند که آشپزخانه مخفی چه متراژی دارد، سینک یکی از لوازم ضروری آن محسوب میشود که حضورش باعث آسودگی خاطر افراد خواهد شد. با تعبیه کردن سینک ظرفشویی در مطبخ نگرانی افراد راجع به حجم ظرفهای کثیف برطرف میشود و مهمانی را دلپذیرتر میکند. در آشپزخانههای مخفی درون خانه میتوان از ماشین ظرفشویی نیز برای تسهیل فرایند شستن ظرفها استفاده کرد.
در نظر گرفتن اکسسوری برای آشپزخانه مخفی
با وجود این که آشپزخانه مخفی معمولا در دید افراد دیگر قرار نمیگیرد، اما پیشنهاد میشود جهت دلپذیرتر کردن فضا، اکسسوریهای مختلفی در نظر گرفته شوند. برای مثال استفاده از تابلوهای قدیمی یا صنایع دستی باعث میشود فضای این آشپزخانه خانگیتر و گرمتر به نظر برسد.
همچنین میتوان فضای مطبخهایی که در حیاط یا تراس واقع شدهاند را تا حد امکان به وسیله گیاهان سبز تزئین کرد تا حس طبیعت را به افراد منتقل کند.
در صورتی که در آشپزخانههای کثیف بیرون از خانه، فضایی برای پذیرایی از مهمانان تعبیه شده میتوان از ریسه، ال ای دی و لوسترهای مختلف هم بهره برد.
نکات مهم در انتخاب کابینت برای آشپزخانه کثیف
با وجود این که آشپزخانه تمیز و کثیف دو فضای جدا از هم هستند؛ اما پیشنهاد میشود که طرح و رنگ کابینتهای مطبخ را مطابق کابینتهای آشپزخانه اصلی در نظر بگیرید. در واقع یکسان بودن مدل آشپزخانه کثیف و تمیز نقش موثری در زیبایی دکوراسیون دارد. البته میتوان مدل کابینت آشپزخانه مطبخ دار را به شکل مکمل یا آنالوگ با کابینتهای مطبخ انتخاب کرد. برای مثال اگر رنگ کابینت آشپزخانه اصلی سفید است، انتخاب انواع طیف سفید یا طیفهای مکمل مثل مشکی و طوسی انتخاب مناسبی برای کابینتهای بخش دیگر محسوب میشود.
جنس کابینت آشپزخانه کثیف یا مطبخ باید به گونهای باشد که به راحتی تمیز شود و در برابر رطوبت مقاومت خوبی داشته باشد. کابینتهای مطبخ باید از مقاومت خوبی برخوردار باشند و به راحتی شکسته یا خط خورده نشوند. همچنین اگر مطبخ در فضای باز طراحی شده، باید حتما مقاومت کابینتها نسبت به نور خورشید بررسی شود و رنگ آن به آسانی نپرد.
انتخاب کابینت مناسب برای آشپزخانه کثیف اهمیت زیادی دارد و باید با دقت بالایی صورت بگیرد. اگر قصد خرید کابینت و تغییر طراحی داخلی آشپزخانه خود را دارید، میتوانید از تیم مشاوره مانیک کمک بگیرید. شرکت طراحی کابینت و دکوراسیون داخلی مانیک با هدف نوآوری در صنعت کابینتسازی و دکوراسیون داخلی، بهترین متریال را با مناسبترین قیمتها در اختیار مشتریان عزیز قرار میدهد. این شرکت بیش از یک دهه به مشتریان عزیز در استان یزد خدمت کرده و در لیست بهترینها قرار دارد.
کلام آخر
یکی از دغدغههای همیشگی میزبانان در مهمانیها، پخت و سرو غذا بدون بهم ریختن نظم آشپزخانه است. وجود محیط نامرتب در آشپزخانه یا بوی تند غذا در فضای خانه باعث منتقل شدن حس بد به افراد شده و لذت مهمانی را از بین میبرد. طراحی فضایی به عنوان آشپزخانه مخفی، راهحل بسیار خوبی برای جلوگیری از ایجاد بینظمی و شلختگی است.
در این مطلب از سایت مانیک به معرفی آشپزخانه کثیف پرداختیم، سپس ویژگیها و انواع مختلف این آشپزخانه را مورد بررسی قرار دادیم. شما میتوانید به کمک تیم مانیک طراحی مطبخ متناسب با فضا را پیدا کنید.
چه نوع کابینتی برای مطبخ مناسبتره؟
دوست عزیز بسته به بودجه، سلیقه و دکوراسیون منزل شما دارد. معمولا چون آشپزخانه های پنهان خصوصی هستند شما باید سلیقه خود را در نظر بگیرید ولی معمولا از کابینت های ام دی اف – فلزی و… برای کابینت آشپزخانه مطبخ استفاده می شود. برای مشاوره بیشتر می توانید با کارشناسان طراحی کابینت آشپزخانه کابینت، مانیک در ارتباط باشید.